İş güvenliği, işyerlerinde çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak amacıyla alınan tedbirler ve uygulanan yöntemleri kapsar. İş güvenliği, iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesi için gerekli olan tüm önlemleri içerir. İş güvenliği konusundaki temel unsurlar şunlardır:
- Risk Değerlendirmesi: İşyerinde var olan veya oluşabilecek tehlikelerin belirlenmesi ve bu tehlikelerin riske dönüşme olasılığına göre değerlendirilmesi.
- Eğitim ve Bilgilendirme: Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği konusunda bilinçlendirilmesi ve eğitilmesi. İş güvenliği eğitimleri genellikle işbaşı eğitimleri, seminerler ve uygulamalı eğitimler şeklinde yapılır.
- Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD): Çalışanların iş sırasında kullanmaları gereken koruyucu ekipmanlar. Örnek olarak baretler, iş eldivenleri, koruyucu gözlükler ve iş ayakkabıları verilebilir.
- İşyerinde Güvenli Çalışma Şartlarının Oluşturulması: İşyerinde ergonomik çalışma alanlarının oluşturulması, güvenlik işaretlerinin ve uyarı levhalarının yerleştirilmesi, yangın güvenliği önlemlerinin alınması.
- Sağlık Gözetimi: Çalışanların sağlık durumlarının düzenli olarak kontrol edilmesi ve olası meslek hastalıklarının erken teşhisi için gerekli sağlık taramalarının yapılması.
- Acil Durum Planları: İşyerinde meydana gelebilecek acil durumlar için (yangın, deprem, kimyasal sızıntı vb.) acil durum planlarının hazırlanması ve çalışanların bu planlar konusunda bilgilendirilmesi.
İş güvenliği, hem işverenin hem de çalışanların sorumluluğundadır. İşverenler, işyerinde gerekli güvenlik önlemlerini almak ve çalışanları bu konuda bilgilendirmekle yükümlüyken, çalışanlar da iş güvenliği kurallarına uymak ve gerekli kişisel koruyucu donanımları kullanmakla sorumludur.
İş güvenliği ile ilgili yasal düzenlemeler ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir, ancak genel olarak iş güvenliği konusundaki standartlar ve uygulamalar benzerlik gösterir. İş güvenliği yönetmelikleri ve standartları, işyerlerinde güvenli ve sağlıklı çalışma koşullarının sağlanması amacıyla oluşturulmuştur.